Herstel van het scalesiabos

De Galapagos kent unieke planten en dieren, die gelukkig bewaard zijn gebleven. Er worden ook soorten met uitsterven bedreigd, oa. door invasieve exoten en de landbouw. Een van de soorten die ernstig bedreigd wordt, is het scalesiabos, bestaande uit de endemische zgn. daisy-tree, Scalesia pedunculata, waaronder veel dieren en planten schuilen tegen de zon en natuurlijke predatoren. Overblijfselen van dit bos vinden we nog op Santa Cruz, San Cristóbal, Floreana, en Santiago. Het bos op Santa Cruz beslaat nu minder dan 1% van het originele bos (Fig. 1), zoals dat 100 jaar geleden werd vastgelegd.  

Dit laatste stukje bos  wordt ernstig bedreigd door de woekerende braam. Als de Scalesia verloren gaat, is er weer een soort minder op de eilanden. Verdwijnen van het bos is bijvoorbeeld ook dramatisch voor de Darwinvinken, die het bos tot hun leefgebied maakten. Jaarlijks gaat hun aantal achteruit. Verminderde biodiversiteit maakt het voor invasieve soorten makkelijker om verder te woekeren. Ook klimaatverandering kan minder makkelijk worden geabsorbeerd. In de zes jaar dat er onderzoek naar de scalesia wordt gedaan heeft 60% van de volwassen scalesiabomen het niet overleefd.  De braam voorkomt, door de dichtheid van de struik, ook dat er licht op de bodem komt, waardoor de Scalesiazaden niet kunnen ontkiemen, wat tot verdere achteruitgang van het bos leidt.  

Het is duidelijk dat het Scalesiabos, zoals we het nu nog kennen, in de komende jaren zal verdwijnen, als de braam niet wordt verwijderd. Het scalesiabos is voorheen vooral door de boeren weggehaald om hun gewassen aan te planten. Op dit moment is er juist grote belangstelling van de boeren om de Scalesia weer aan te planten, omdat de boom schaduw geeft aan hun lucratieve Galapagos koffieplanten. De laatste jaren heeft de CDF samen met het Galapagos National Park Directorate (GNPD), succesvolle  en duurzame technieken ontwikkeld om de invasieve braam onder controle te krijgen. Deze technieken worden nu toegepast in de beschermde en agrarische gebieden, zodat de Scalesia pedunculata zich op grotere schaal kan herstellen (Fig. 2). Daarnaast zullen de kas gekweekte plantjes van de Scalesia worden aangeplant. Omdat de maatregelen de structuur van het bos ernstig aantasten, worden ook de planten, vogels en ongewervelden gemonitord, om de impacts op deze soorten in de gaten te houden.  

Resultaten van dit onderzoek geeft cruciale informatie voor de toekomstige beslissingen tot ingrijpen door het Nationale Park (GNPD). Deze langetermijnstudies geven niet alleen wetenschappelijk gebaseerde antwoorden voor de advisering hoe herstelprogramma’s eruit moeten zien, maar levert ook waardevolle informatie op over de dynamiek van dit unieke, maar nog niet veel bestudeerde ecosysteem.  

Financiële steun van de Nederlandse vrienden van de Galapagoseilanden helpt om het endemische Scalesiabos op de Galapagoseilanden te behoeden voor uitsterven.